ZANIMLJIVOSTI

Zašto kazaljke sata pomjeramo sat unazad?

Ljetnje računanje vremena, čiji je cilj uglavnom ušteda električne energije, kod nas je prvi put uvedeno 27. marta 1983. godine.

Od 1995. godine kazaljke na satovima su pomjerane u poslednjoj sedmici septembra, na osnovu odluka koje je donosila vlada, a 2006. je donijet novi zakon u toj oblasti i ljetnje računanje vremena usklađeno je s Evropskom Unijom.

"Službeno vrijeme" u svijetu pomjera se unaprijed u poznu zimu ili rano proljeće, a vraća unazad u jesen, najčešće za jedan sat, ali tačan broj sati i datumi izmjena određuju se na lokalnom nivou i podložni su promjenama.

Praktikuje se u 70 zemalja

Pomjeranje kazaljki u zapadnoj Evropi uvedeno je početkom 1970-ih godina, uz obrazloženje da se time "produžava" dan, omogućuju uštede u potrošnji električne energije, povećava produktivnost, poboljšava prilagođavanje ljudi i radni dan čini efikasnijim.

Datum pomjeranja kazaljki različit je od države do države, tako da na sjevernoj hemisferi ljetnje vrijeme počinje posljednje nedjelje marta ili prve sedmice u aprilu. Pomjeranje vremena se u većini slučajeva obavlja u noći između subote i nedelje, da ne bi izazvalo veće probleme za radno stanovništvo.

Prelazak na ljetnje i zimsko vreme prvi put je zabilježeno 1916. godine u zemljama na sjeveru Evrope, a do sada je uvedeno u oko 70 zemalja, uglavnom na sjevernoj hemisferi.

Od 2002. godine Evropska unija, kao i ostale zemlje u Evropi, odredile su da ljetnje vrijeme počinje posljednje nedjelje marta i da se završava posljednje sedmice oktobra.

Na južnoj hemisferi je početak i kraj ljetnjeg vremena obrnut u odnosu na sjevernu. Većina modernih računarskih operativnih sistema ima mogućnost automatskog prelaska na ljetnje računanje vremena.

Pojedini astronomi su, međutim, protiv pomjeranja kazaljki i vještačkog "produženja" dana, jer smatraju da prirodu ne treba "mučiti", makar se to pravdalo i ekonomskom računicom.